Przekaz podprogowy w animacjach

Wczoraj w końcu znalazłam czas na obejrzenie pełnometrażowego filmu animowanego od "Illumination Entertainment" pod tytułem: "Sing".

Niestety kolejny raz muszę powiedzieć, że jestem bardzo rozczarowana. Od kilku lat, coraz baczniej przyglądam się filmom i animacjom pod kątem edukacyjnym oraz zwracam uwagę na jakie treści położony jest nacisk i jakie cechy czy zachowania bohaterów są propagowane. Wydawałoby się, że mistrzowie zawodu tacy jak pracownicy Disney'a czy Pixar'a (a w zasadzie, aktualnie, tego co wyszło z ich połączenia) mają świadomość jak bardzo oddziałują na umysły młodsze i starsze oraz konsultują swoje pomysły z pedagogami, psychologami i innymi kompetentnymi w tym zakresie osobami.

Photo by Jake Hills on Unsplash

Od wielu lat słyszałam od środowisk feministycznych o ich negatywnych ocenach bajek o naiwnych księżniczkach, propagujących pewne wytarte już schematy. Wtedy myślałam, że "przesadzają" oraz, że nie ma potrzeby robienia z igły wideł. Przecież opowiadania, bajki i opowieści z takim przekazem istnieją od lat i wszyscy wiedzą, że mają na celu odciągnąć widza od rzeczywistości i wprowadzić go w świat magiczny, niecodzienny...

Jednak w przypadku bajek ostatnich lat nie jestem w stanie pojąć o co chodzi autorom. Skupię się na analizie wymienionego już wcześniej "Sing", żeby w jakiś sposób zobrazować moje zastrzeżenia.

1. Bazowanie na paskudnych stereotypach to największe przewinienie z ich strony. Pokazywanie złych, wielkich niedźwiedzi, zajmujących się machlojkami i wymuszeniami z rosyjskim akcentem, Goryle zajmujące się kradzieżami,  ze względów wizualnych, świadczą o podtekście rasistowskim, schemat rodziny według Illumination Entertainment również pozostawia wiele do życzenia. Świnka wychowująca swoje dzieci (25!) nie ma żadnego wsparcia ze strony męża, wydaje się być dla niego niewidzialna, gdyż nie zauważa on, że w pewnym momencie zabrakło jej w domu... Wyolbrzymiona scena, w której mąż jakby "otwiera oczy" na żonę dopiero w momencie gdy widzi ją wymalowaną, wystrojoną i w jakiś sposób demonstrującą swoje walory...

2. Brak kar dla nagannych zachowań i paskudnego charakteru, to kolejny zły przykład dla widzów. W bajce występuje kilka "złych postaci", są nimi goryle, niedźwiedzie oraz mysz. Goryle były jedyną grupą, która zapłaci za swoje przewinienia... Na łopatki rozłożył mnie fakt, iż jedna z postaci, knuje, obraża innych, jest arogancka, dopuszcza się machlojek i kłamstw, niszczy pracę innych oraz wciąga ich w swoje problemy - a finalnie zostaje bohaterem z brawami - i nie, nie - nie nastąpiła gdzieś po drodze żadna przemiana na lepsze ani oświecenie.

Uważam, że posiadam całkiem porządną dawkę poczucia humoru, mam dystans do siebie i do innych, potrafię wyczuć ironię i sarkazm... Ale w mojej opinii, wszystkie te "błędy" rzutują na postrzeganie świata oraz budują jego elementy na złych podstawach. Młody umysł oczywiście nie zrozumie tego filmu tak jak ja, nie skupi się na stereotypach i pewnych odniesieniach. Nie zapominajmy jednak, że ten przekaz podprogowy zostanie to w jego pamięci i po jakimś czasie rozwinie się w głębsze myśli i postawy.

"Czym skorupka za młodu..." Pamiętajmy, że wszystko co robimy, mówimy i pokazujemy naszym uczniom może mieć na nich ogromny wpływ, zatem dobierajmy materiały mądrze.

Ja czekam na więcej takich mądrych i ciekawych filmów jak "W głowie się nie mieści":).